Demirin paslanmasında kütle korunur mu

Kimyasal tepkimeler sonucunda kütle her zaman korunur yasası bulunmaktadır. Giren ve çıkan ürünler değişse bile kütle kesinlikle değişmez denilir. Ancak akıllara takılan bir soru vardır. Demirin paslanmasında olayında kütle korunur mu ?

Bu sorunun cevabını tüm detayları ile birlikte anlatacağız. Ancak en iyi bir şekilde anlayabilmeniz için özel olarak önceden bazı bilgiler vermek istiyoruz.

Demirin paslanma tepkimesi

Demirin paslanması kimyasal bir tepkimedir. Bu terimi uzatacak olursak kimyasal yavaş yanma tepkimesi olarak verebiliriz. Hemen aşağıda demirin paslanma denklemini (oksitlenme) sizlerle paylaşalım.

Yukarıdaki denkleme bakar isek demir atomu ile oksijen atomu tepkimeye giriyor. Demiroksit bileşeni oluşurken ısı açığa çıkıyor. Yavaş yanma olduğu için bu ısıyı hissedemeyiz. Mesela kibritin yanması da kimyasal bir yanma tepkimesi. Ama hızlı yanma olduğu için gözle görülebilir.

Kimyasal tepkime örnekleri

Kimyasal tepkimeyi daha iyi anlayabilmeniz için maddeler halinde hangi olayların kimyasal tepkime olduğunu sizlerle paylaşalım.

Yanma olayı, elektroliz, fotosentez, solunum, küflenme, mayalanma çürüme gibi.

Demir paslanmasında kütle artar

Şimdi dilerseniz sorunuzun cevabını verelim. Demirin paslanması olayında kütle artar. Hemen aklınıza şunlar gelecektir. Demirin paslanması kimyasal bir yanma tepkimesi. Kimyasal tepkimelerde ise toplam kütle korunur (Lavoisier kanunu). Peki neden demir paslanmasında kütler artar ?

CEVAP: Hemen yukarıda demirin paslanması denklemini paylaşmıştık. Fe + 1/2O2 > FeO. Denklemi özelleştirir isek. 2Fe + 3/2O2 > Fe2O3 olarak verilebilir. Burada oluşan oksijenden dolayı kütle miktarı artar. Girenler bölümündeki Fe miktarı, ürünler bölümünde bileşikte oksijen de bulunmasından dolayı artmıştır. Demir ile oksijen tepkimeye girdiğinde katı bir madde olan pası oluşturmaktadır.

Kibrit yandığında kütlesi azalır mı

Demirin paslanmasında kütlenin artmasının yanı sıra akla gelen ikinci soru kibrit yandığında kütlesi azalmakta mı sorusudur. Evet azalır. Çünkü bu yanma olayında ortama gaz salınır.

Kütlenin korunumu yasası çürüdü mü

Demir paslanmasında kütlesi artar. Kibrit yandığında kütlesi azalır. Ancak bu olaylar kütlenin korunumu yasasını çürütmez. Kapalı bir ortamda bu olaylar gerçekleşir ise kütlenin korunumu yasası doğruluğunu koruyacaktır.