Bakırı ne temizler?

A. Bakır neden kararır?

Bakırın kararması, yüzeydeki parlak kahverengimsi tonun yerini koyu kahverengi hatta siyaha yakın bir görünümün almasıyla karakterize edilen bir yüzey reaksiyonudur. Bu süreç, genellikle atmosferik sülfür bileşiklerinin bakırla reaksiyona girmesi sonucunda gerçekleşir.

Havadaki hidrojen sülfür (H₂S) veya diğer kükürt bileşikleri, bakırla temas ettiğinde şu tepkime meydana gelir:

Kimyasal denklem:

Bu reaksiyon sonucunda oluşan bakır(I) sülfür (Cu₂S), bakır yüzeyinde koyu renkli bir tabaka meydana getirir. Kararma çoğunlukla sanayi bölgelerinde veya hava kirliliğinin yüksek olduğu alanlarda daha yaygındır. Ayrıca mutfakta uzun süre açıkta kalan bakır kaplar da havadaki sülfür bileşikleriyle tepkimeye girerek kararabilir.

Bu yüzeysel değişim yalnızca estetik değildir; aynı zamanda iletkenlik ve yansıma gibi fiziksel özellikleri de etkileyebilir.

B. Bakır neden oksitlenir?

Oksitlenme, bakırın doğrudan oksijen ile reaksiyona girerek yüzeyde oksit tabakası oluşturmasıdır. Bu süreç havadaki oksijenin varlığıyla, özellikle de nemli ortamlarda hız kazanır. Bakır yüzeyi zamanla matlaşır ve kahverengimsi bir ton alır.

Kimyasal denklem:

Burada oluşan bakır(II) oksit (CuO), koyu kahverengi-siyah renkli bir katıdır ve metalin parlak yüzeyini örter. Oksitlenmiş yüzey, elektriksel iletkenlik açısından dezavantaj yaratabilir; bu nedenle özellikle elektronik bağlantı noktalarında oksitlenme ciddi bir sorundur.

Bakırın oksitlenme süreci tek bir safha olarak kalmayabilir. İlk olarak Cu₂O (bakır(I) oksit) oluşabilir, daha sonra CuO‘ya dönüşebilir:

Bu ikili oksitlenme süreci, zamanla yüzeyde farklı tonlar oluşturabilir. Oksitlenmenin kontrolü, bakırın uzun ömürlü kullanılabilmesi açısından büyük önem taşır.

C. Bakır neden küflenir?

Halk arasında “küflenme” olarak adlandırılan durum, aslında biyolojik bir oluşum olan küf ile ilgisizdir. Burada ifade edilen “küf”, nemli ortamlarda bakır yüzeyinde oluşan düzensiz, grimsi veya yeşilimsi oksit ve karbonat birikimleridir. Bu oluşum genellikle, bakırın karbonat iyonlarıyla ve/veya klor bileşikleriyle reaksiyona girmesi sonucu meydana gelir.

Küflenmeye benzer bu görünümün temel sebebi, bakır(II) karbonat (CuCO₃) veya bazik bakır karbonat oluşumudur. Bunlar nemli, karbon dioksit içeren ortamlarda gelişebilir:

Kimyasal denklem:

Bu madde, halk arasında yeşil pas ya da bakır küfü olarak da bilinir. Renk olarak mat, yeşile yakın grimsi bir doku bırakır. Bu oluşum yüzeyde birikerek metalin fiziksel görünümünü ve işlevselliğini bozabilir.

Kısacası, bakırın küflenmesi gerçek anlamda mikrobiyal değil, kimyasal bir süreçtir; ancak nemli ortamlarda zamanla daha da hızlanır ve çevresel faktörlere bağlı olarak farklı tonlar alabilir.

D. Bakır neden yeşillenir?

Bakır yüzeyinin zamanla yeşillenmesi, doğal bir patina tabakası oluşumunu ifade eder. Bu tabaka, metalin çevresel etkilere karşı geliştirdiği bir tür koruyucu kalkan işlevi görür. Yeşil renkli bu oluşumun temel bileşeni, bazik bakır karbonat olarak bilinen bileşiktir.

Özellikle açık havada, nemli ve karbon dioksitli ortamlarda, bakırın aşağıdaki gibi birden fazla reaksiyon sonucunda yeşil patina geliştirmesi mümkündür:

Kimyasal denklem:

Oluşan madde, bakır karbonat hidroksit (genellikle “malahit” olarak da bilinir) olup, karakteristik yeşil rengini bu bileşikten alır. Bu patina, bakır çatılarda, heykellerde ve dış cephe kaplamalarında sıkça görülür. Örnek olarak, New York’taki Özgürlük Heykeli’nin bu yeşil görüntüsü tamamen doğal olarak oluşmuş patina tabakasıdır.

Zamanla oluşan bu yeşil tabaka, ilk etapta estetik bir sorun gibi algılansa da, aslında metalin daha fazla oksitlenmesini önleyen bir koruma kalkanı görevi görür. Ancak bu patina kontrolsüz biçimde kalınlaştığında yüzey bozulmalarına ve temizlik zorluklarına neden olabilir.

E. OK-159 ile bakır temizleme yöntemleri

OK-159, oksitlenmiş, yeşillenmiş, küflenmiş veya kararmış bakır yüzeyleri saniyeler içinde temizleyerek, metalin parlak ve görsel açıdan ilk günkü hale gelmesini sağlar. Üç farklı uygulama yöntemi ile kullanılabilir:

a. Daldırma yöntemi

Bu yöntem, küçük parçalar, musluklar, vanalar, bağlantı elamanları veya bakır mutfak gereçleri için uygundur.

Adım 1: OK-159’u derin bir kaba dökün.

Adım 2: Bakır nesneyi solüsyona batırın.

Adım 3: 10-20 saniye bekleyin.

Adım 4: Nesneyi çıkarın ve bol suyla durulayın.

Adım 5: Kuru bir bez ile silerek parlatın.

b. Püskürtme yöntemi

Büyük ve sabit bakır yüzeyler için idealdir (bakır kapı, levha, dekoratif objeler). Daldırma yapılamayan parçaları püskürtme yöntemi ile temizleyebilirsiniz.

Adım 1: OK-159’u bir sprey şişeye dökün.

Adım 2: Bakır yüzeye doğrudan püskürtün.

Adım 3: 10-20 saniye bekleyin.

Adım 4: Bol su ile durulayın.

Adım 5: Kuru bir bez ile silerek parlatın.

c. Fırça ile uygulama

Girintili, çıkıntılı ve karmaşık yüzeyler için uygundur (antika süs eşyaları, kabartmalı bakır yüzeyler).

Adım 1: Bir fırça yardımıyla OK-159’u bakır yüzeye uygulayın.

Adım 2: Fırçayı yumuşak hareketlerle kullanarak kimyasalı yüzeye yayın.

Adım 3: 10-20 saniye bekleyin.

Adım 4: Bol su ile yıkayın.

Adım 5: Kuru bir bez ile silerek parlatın.

S. Bakır parlatıcı OK-159’u nasıl satın alabilirim?

OK-159 bakır temizleyici ürünümüzü internet sitemiz üzerinden sepetinize ekleyip 3D güvenlikli kredi kartı ödeme yöntemi ile ya da havale/EFT yöntemi ile satın alabilirsiniz.

Bakırı ne temizler ile ilgili bilgi vermeye çalıştık. Umarız yardımcı olabilmişizdir. Aklınıza takılan soruları yorum alanından yazarak ya da müşteri temsilcisi arayarak sorabilirsiniz.